Uygulamalı davranış analizi olarak da adlandırılan bir bilimsel disiplindir. Her yaşta otizmli bireyin gelişimden etkin rolü vardır. Bireyin sosyalleşmesi adına anormal olarak görülen davranışları ele alınır ve bu davranışları toplumda kabul edilebilir hale getirmek için aba eğitimi düzenlenir. Aba eğitimi dünya üzerinde tedaviye olan etkisi ile geçer not alan bir eğitim modeldir. Aba eğitimi aynı yaş grubunda yer alan otizmli çocuklar ile beraber verilir. Her bir davranış ayrı ayrı öğretilirken çocuğun anlayacağı seviyede eğitim verilmesi bu eğitim modeli için önemlidir.
Aba eğitimi amacı nedir
En önemli amaç otizmli bireyin maksimum düzeyde, hayat akışına uygun, yaşamını idame ettirebileceği kadar davranış oluşturmasına yardımcı olmaktır. Doğru olarak görülmeyen davranışlarının en aza indirgenerek sosyalleşmesi konusunda beceri geliştirmesine olanak tanımaktır. Otizmli bireye yaşıtlarını yakalayabilecek yeni davranışlar kazandırabileceği gibi normal yaşantılarında daha faal olacak beceriler sağlamaya çalışır. Erken yaşta yoğunlaştırılmış Aba eğitimi hedef davranışların gelişmesinde ve pekiştirilmesinde önemlidir.
Aba terapisi nasıl uygulanıyor?
Davranış Analizi prensipleri gereği aba terapisinde bir müfredat oluşturulur. Bu müfredatta öğretilmek istenilen her bir davranış ayrı ayrı öğretilir. Alternatif davranış artırabilmeye yardımcı olmak adına hedef davranışları alt davranış kategorisine ayırıp basitleştirerek eğitimden verim alınmaya çalışılır. Davranış bozukluğu tespit edilen eylemler için bireyin ailesinin ve çevresinin bilgi sahibi olması ve uygulanması konusunda istekli olmaları terapinin önemli noktasıdır. Rehabilitasyon merkezinden ve uzmandan ayrı kalan otizmli birey davranışın sürekliliğini kavrayamayabilir ve eğitim sekteye uğrar. Verimli bir eğitim söz konusu olabilmesi için aileler ve rehabilitasyon merkezleri birbirleriyle entegre çalışmalar yürütmelidir.
Sözel Davranış-VB (Verbal Behavior) nedir?
İşaret dilinin, mimik kullanmanın, yazının dahil olduğu herhangi bir iletişim sözel davranış olarak nitelendirilir. Otizmli çocuklarda, ifade edici dil iletişim becerilerine kazandırmak ve dili biçimlendirerek pekiştirebilmek ve bunu davranış haline getirmek amaçlanır. Susadığında suyu talep edebilmesi, ne içtiği soruluğunda su diyebilmesi sözel davranış yönteminin aşamalı eğitim modeline uygun bir örnektir.
Doğal Ortamda Öğretim -NET (Natural Environment Teaching) nedir?
Gelişimsel anlamda yetersiz kalan bireylerin akranlarıyla eşit seviyede gelişim gösterebilmesi yoğunlaştırılmış eğitimler ile mümkün olabilir. Bu hedefe ulaşmada doğal öğretim yaklaşımları günümüzde giderek önemi kavranmaktadır. Doğal ortamda öğretim yaklaşımında çocuğa etkin şekilde rol verilir. Örneğin, ozel eğitim ve rehabilitasyon merkezinde uzman eğitimci, çocuğun bir sonraki eylemde ne yapacağını bildiğinden emindir ama unutmuş gibi yaparak çocukta gelişmesini istediği davranışı pekiştirmesine yardımcı olur. Başka bir uygulamada çocuktan herhangi bir nesneyi isteyebilir. Bu nesneye ulaşabilmesi için aşması gereken bir zorluk hazırlanır böylece çocuğun aktif olması sağlanır.
ABA terapisi, bireyleri sosyal hayattan uzaklaştıracak davranışları iyileştirmeyi hedef alan bir disiplin olduğundan sadece otizmli bireyler için değil başka nörolojik aksaklık gösteren bireyler içinde uygulama alanı mevcuttur. Bu yüzden bir uzman desteği almak davranışsal iyileşmenin kapılarını hızlıca açacaktır.
Yeni Gülen Yüzler Eğitim merkezi olarak Balıkesir’deki kurumumuzda, Otizm de ABA eğitimi(ABA Terapisi) yaklaşımının sunduğu metotlara hâkim ekibimizle sizlere destek olmaktan memnuniyet duyarız.